De vorige aflevering eindigde ik bij grenssteen 425, op 3 kilometer lopen vanaf station Swalmen.

Hier start ik op 18 december 2022 mijn wandeling weer, verder in zuidelijke richting. De eerste stenen zijn allemaal makkelijk te vinden langs het bospad. 421-A staat een eindje achter het schrikdraad, dat ik niet trotseer. Dat schrikhek zal voorlopig nog even aanhouden, het staat voor vele kilometers op de grens, met als doel zwijnen vanuit Duitsland tegen te houden. Tussen steen 420 en 419-A kruist de Bosstraat/Swalmener Straße de grens. Steen 419 staat wat verderop op de grens tussen een weiland en bosje. Ik loop een eindje om naar steen 418, omdat ik weinig zin heb de Swalm te doorkruisen met de huidige temperatuur.
De paal is wat gehavend, wellicht is daar ook ooit een zwijn tegen aan gelopen. Het schrikdraad hangt zelfs over het water. 417-A staat weer aan een bospad. Bij steen 417 maakt de grens een hoek van 90 graden. Bij steen 416 volgt een hoek van 45 graden, en dan drie tussenstenen onderweg naar 415. Drie oude palen met inscriptie op een rij. Dit zijn toch wel mijn favoriete type palen. Stenen 412 en 411-B zijn tot mijn verrassing dubbel uitgevoerd. Mijn database lijst liep hier nog een beetje achter, voorheen hebben er namelijk wel enkele palen gestaan. Een hoekje in de grens, het pad verlaat de grens even en een driehoekig bosje hoort nog bij Duitsland. De 410 reeks wordt steeds moeilijker naarmate ik naar het zuiden loop. Vooral steen 410-C ligt op een moeilijk bereikbare plaats. Hier heeft een pad gelegen tot de aanleg van de N280, maar dat is nu helemaal geblokeerd en dichtgegroeid. Het is een eindje omlopen naar de andere kant van de N280. Daar staan 410-B en 410-A aan weerszijden van de oude grensovergang. Onderweg naar 410 kies ik de verkeerde kant van het zwijnenhek, ik had beter aan de Duitse zijde kunnen gaan lopen. 409-E zit goed verborgen in de grond. Op de achtergrond een oorlogsmonument. De overige 4 tussenstenen zijn makkelijker te vinden. Steen 409 heeft een stalen huls gekregen. Tussen 407-C em 407-B kruist de grens het Melickerven. Dat is vandaag dicht gevroren, er wordt door meerdere mensen op geschaatst. Ik had de grens dus gewoon helemaal kunnen blijven volgen.... Bij steen 407 buigt de grens naar het oosten, wat voorlopig de voornaamste richting is. 406 en de twee 405-L stenen staan vlakbij elkaar. De Nederlandse 405-L is het moeilijkst te vinden. Vanaf hier volgt de grens de Buschbach/Bosbeek. De afstand tussen de stenen is steeds minder dan 100 meter en ze staan afwisselend aan de Nederlandse en Duitse zijde van de beek. Het komt goed uit dat het gevroren heeft, daardoor is het vandaag nergens drassig.

---

Na 405-B beeindig ik mijn winterse wandeling. Ik pak de draad 25 februari 2023 weer op. Gewapend met (lage) laarzen ga ik verder vanaf steen 405-A. Ik ben blij met mijn keuze hier aan het einde van de winter nog heen te gaan. Als de begroeiing wat hoger staat moet het hier nog lastiger zijn de stenen terug te vinden. Steen 404-N weet ik niet te vinden, waarschijnlijk staat hij ergens tussen het hoge gras. De locatie van 404-M kan ik maar moeilijk bereiken. Ook deze tref ik niet aan. De volgende stenen zijn afwisselend moeilijk en makkelijk te vinden. Naar 404-F moet ik nog aardig zoeken tussen het gras. Als je eenmaal weet waar hij staat kun je hem vanaf de vlonder zien staan. Het landschap verandert, het wordt een stuk meer open, en de beek staat nu droog. Toch is het nog goed zoeken tussen het gras Rond steen 403 staat er opeens een prikkeldradhek bijna op de grens. Nu niet om zwijnen buiten Nederland te houden, maar om uitgezette grazers binnen te houden.... Steen 402 is de eerste sinds lange tijd die aan een pad staat. Onderweg naar 401-A kies ik de verkeerde kant van het degelijke prikkeldraadhek. Dus moet ik even een stukje terug. Bij 401 liggen nog twee stukken van een vorige paal. Vanaf 400-A oostwaards staan de palen aan een lang recht bospad. Fijn om even wat meters te kunnen maken. Bij steen 397 maakt de grens een markante hoek. De steen zelf is omgevallen. 395-A steekt nog maar net boven de grond uit, in de bocht. 395 staat op de volgende hoek, achter een bordje dat suggereert dat dit al privéterrein is, hetgeen volgens mij niet correct is. De grens is weer afgebogen in westelijke richting, en ligt voorlopig op de grens tussen akkers. De palen zijn soms behoorlijk begroeid Aan de achterkant van steen 391 tref ik een kruis aan. Een gelovige landeigenaar? De grens loopt door een vreemd bosje. Er zijn paden, maar die zijn nog niet ontdekt door wandelaars. Steen 389-A is vanuit het westen makkelijker bereikbaar dan vanuit het oosten. De daarop volgende palen staan weer netjes aan een bospad. Bij 383 buigt de grens weer naar het zuidwesten. De volgende palen staan steeds vlakbij een pad. Nog een laatste keer voor vandaag een bosje in, voor steen 379. Die is moeilijk bereikbaar. Tussen steen 378 en 377-C kruist de IJzeren Rijn de grens. Deze voormalige spoorlijn volgde ik in het verleden wel eens te voet van Roermond naar Dalheim. Er rijden al jaren geen treinen meer en reactivatie lijkt zeer onwaarschijnlijk te zijn geworden. Het stenenpaar 377 staat bij de Dalheimer Mühle, aan weerszijden van het water. Het rad is in gebruik tijdens mijn bezoek. Vanaf hier is de Rothenbach de grens, en de komende kilometers staan er geen grensstenen. Het volgende grensstenenpaar 376 staat een kilometer of drie verderop. Daar ga ik de volgende keer verder. Nu wandel ik verder naar het station van Dalheim, hier een kilometer vandaan, om van daaruit terug naar huis te reizen.