De vorige pagina gaat het noordelijkste gedeelte van de oorspronkelijke Nederlands-Pruissische grens beschrijven.
Deze pagina zal het vervolg gaan beschrijven.

Benoemenswaardig is dat de grens van steen 832 t/m steen 730 al uit 1766 stamt. De oorspronkelijke stenen zijn erg mooi, ze gaven de grens aan tussen het hertogdom Gelre en het bisdom Münster. De stenen zijn om die reden van oorsprong ook dubbel genummerd, tegen de richting in (dus in de richting zoals ik ze beschrijf).

---

Op 26 oktober 2024 heb ik in het gezelschap van een tiental medegrenshobyisten een 28-tal stenen kunnen bezoeken, onder leiding van Harry van der Sleen. Een redelijk zware tocht waarbij veel sloten gekruisd moesten worden. We begonnen bij steen 768-A en wandelden terug naar grenspaal 774. In de nummering uit 1766 is dit steen 100, maar dit is geen originele steen.
Grenspaal 773 staat op een markante hoek in de grens. Het is een mooi plekje. Piet demonstreert het krijten van de gegraveerde nummers.
Steen 772-B ligt op zijn kant in de wei en is behoorlijk toegetakeld. We zoeken nog even naar de basis, maar denken niet dat de (bak)stenen in de buurt daarmee te maken hebben. Maar het zou natuurlijk kunnen...
Steen 772-A staat zowaar aan een wandelpad en blijkt voorzien van een geocache. Dat tipte Piet mij, want had ik zelf niet in de gaten.
Grenspaal 772 is voorzien van zowel een oude inscriptie als nieuw plaatje.
Deze 771-G, de oude 102-A, was behoorlijk ingegroeid door de bramen. Met vereende krachten maken we hem vrij.
Steen 771-F is de oude steen 102-B.
Het kostte wat moeite om steen 771-E vrij te maken, hij ligt plat in de sloot. Hij is momenteel alleen bereikbaar door de nog niet geoogste mais.
Bordje 771-D is over het oude nummer (103-A?) heen gemonteerd.
Tussen paal 771-C en 771-B kruist de grens de oude spoorlijn van Winterswijk naar Borken.
Steen 771-A is erg moeilijk bereikbaar en steekt maar net boven de grond uit. Zelfs Rien, die een foto maakt, is nauwelijks te herkennen op mijn foto.
In deze hoek begon het slootje springen hier voor ons, vanuit het zuiden. Wij lunchten hier bij de Hochsitz in de buurt.
Paal 770 had in de oorspronkelijke nummering 104 1/2, omdat deze vergeten zou zijn.
Ook steen 769-D is oud en staat niet meer helemaal recht.
769-C is een mooi steentje midden tussen de akkers.
Steen 769-B heeft een aardige tik gehad en staat nu scheef.
Naast een markante boom vinden we steen 769-A
Paal 769 is wat nieuwer en heeft ook een ingegraveerd nummer naast het plaatje.
768-J en H zijn ook mooie oude exemplaren.
Steen 768-G is een oud exemplaar, ook voorzien van het oude nummer 112. Het plaatje ontbreekt, de steen zou een tijdje bij iemand in de voortuin hebben gestaan.
Steen 768-F is een nieuwere paal, die wel voorzien is van het oude nummer 113.
Steen 768-E is weer een mooi oud exemplaar uit 1766.
Nabij grenssteen 768-D is een nieuw fietspad aangelegd, inclusief moderne grensmarkering.
De grensstenen 768-C en B geven twee knikjes in de grens aan en zijn goed verstopt in het groen.
Hier begon onze wandeling vandaag. Verder westelijk dan hier komen we niet door de nattigheid. De volgende palen staan in het Wooldse Veen, dat dermate ontoegankelijk is dat ik betwijfel of ik de stenen daar ooit zal bezoeken. Met uitzondering van die aan het vlonderpad dan. Maar dat is voor een volgende keer! Het volgende deel beschrijft de grens vanaf 's-Heerenberg.